Jak badać swoje piersi? Poradnik diagnostyki przy... - Aktualności

Jak badać swoje piersi? Poradnik diagnostyki przygotowany we współpracy z portalem onkologicznym zwrotnikraka.pl

Coraz młodsze kobiety zaczynają chorować na raka piersi. Jest to tendencja ogólnoświatowa. Niepokój wzbudza fakt, że to w właśnie w Polsce na raka piersi umiera relatywnie więcej kobiet niż np. w Stanach Zjednoczonych, choć dowiedziono, iż Amerykanki mają teoretycznie większe prawdopodobieństwo zachorowania na ten nowotwór. Kobieta w Polsce bez zmutowanego genu ma 6-proc. ryzyko zachorowania na raka piersi, a Amerykanka 15-proc.! Niestety dzieje się tak głównie z powodu zaniedbań profilaktycznych – niechodzenia do ginekologa, na mammografię, USG, zapominania o samobadaniu piersi. Na rosnącą zachorowalność na raka piersi ma wpływ wiele czynników. Wielce prawdopodobne, że szkodzi nam zwiększająca się liczba samochodów, zanieczyszczone powietrze, sztuczna żywność. Coraz częściej mówi się również o przemysłowych estrogenach - substancjach chemicznych, które oddziałują podobnie jak naturalne estrogeny i mogą mieć wpływ na zdrową tkankę piersi. Industrialne warunki życia, dieta i stres także nie są obojętne dla zdrowia. Jeśli chodzi o predyspozycje genetyczne, to jest w Polsce grupa 500 tyś. kobiet - głównie z nieprawidłową mutacją genu BRC1 lub genu CHEK2. U nich ryzyko raka piersi jest od pięciu do dziesięciu razy większe niż u przeciętnej Polski. Należy podkreślić, że rak piersi - pod warunkiem, że zostanie odpowiednio wcześnie wykryty, jest całkowicie uleczalny. Jeśli guzek ma nie więcej niż 2 cm oraz nie ma przerzutów do węzłów chłonnych, to istnieje duża szansa na pełne wyleczenie. Niestety, wciąż wiele Polek umiera, bo nie chodzą na badania, a guz diagnozuje się u nich zbyt późno.

SAMOBADANIE PIERSI

Ważne jest, aby kobiety jak najwcześniej wyrobiły w sobie nawyk samobadania piersi. Obserwacja i kontrola własnych piersi może odbywać się np. przed lustrem lub pod prysznicem.

Stojąc nago przed lustrem unieś ręce wysoko do góry i przyjrzyj się czy nie widzisz zmian w kształcie swoich piersi, czy skóra nie jest przebarwiona, czy nie marszczy się lub nie jest napięta. To samo skontroluj trzymając ręce na biodrach. Ściśnij swoją brodawkę i sprawdź czy nie wydziela się z niej płyn.

Będąc pod prysznicem, połóż swoją lewą rękę z tyłu głowy, a prawą na lewej piersi. Lekko naciskając trzema środkowymi palcami zataczaj drobne kółeczka wzdłuż piersi, z góry na dół i z powrotem. Powtórz to samo z prawą piersią.

Wahania poziomu hormonów sprawiają, że przed miesiączką oraz w jej trakcie, piersi większości kobiet mogą być opuchnięte i nadwrażliwe. Zmienia się także nieco konsystencja ich tkanki. Z tego powodu kontrolę piersi (zarówno samobadanie, jak i USG czy mammografię) powinno wykonywać się tydzień po okresie.

Pamiętaj, że nie każdy wykryty guzek jest rakiem, ale każdy należy pokazać specjaliście. Jeśli zauważysz coś niepokojącego, koniecznie udaj się do lekarza.

PIERWSZE USG

Dobrze jest wykonać pierwsze badanie USG piersi w wieku około 20 lat. Młoda pierś nie nadaje się do badania mammograficznego ze względu na strukturę gruczołową. Z kolei pierś kobiety, która przestaje miesiączkować, zmienia swoją strukturę i składa się przede wszystkim z tkanki tłuszczowej, dzięki czemu jest lepiej widoczna na mammografii rentgenowskiej. Badanie USG piersi kosztuje około 50 zł. Jednak jeżeli młoda pacjentka do 30 roku życia bez historii raka piersi w rodzinie zgłosi się do lekarza ginekologa z prośba o zrobienie USG, może on dać jej bezpłatne skierowanie, gdy palpacyjnie (dotykiem) stwierdzi zmiany wymagające dalszej diagnostyki. Ultrasonografia jest skuteczną i powszechną metodą diagnostyczną. Badanie ultrasonografem jest ogólnie dostępne, nieinwazyjne, czułe i tanie. Jest podstawowym badaniem pierwszego rzutu, które dostarcza istotnych danych do dalszego postępowania na temat zmian nowotworowych, stopnia ich zaawansowania, zmian w węzłach chłonnych i przerzutowych zmian odległych.

MAMMOGRAFIA

Bezpłatne badania mammograficzne wykonuje się kobietom w wieku 50-69 lat. Pozostałe muszą zapłacić za nie około 100 zł, chyba, że są objęte programem dla kobiet z grupy ryzyka (najbliższe krewne były chore na raka piersi). Wówczas badanie należy wykonać najpóźniej w wieku 35 lat. Różne ośrodki medyczne i stowarzyszenia organizują co jakiś czas bezpłatne akcje, w czasie których można wykonać profilaktyczne badanie mammograficzne i USG. Warto z nich wtedy skorzystać.

REZONANS MAGNETYCZNY MRI

Wykrywa zmiany nowotworowe z większą czułością od mammografii, ale jest droższy. Badanie kosztuje około 600 zł. Co istotne, jest to technika nieinwazyjna i może być stosowana bezpiecznie u kobiet w ciąży. Obrazowanie rezonansem magnetycznym (MR, magnetic resonance) wykorzystuje właściwości fizyczne atomów wodoru. Po umieszczeniu w silnym polu magnetycznym następuje ich uporządkowanie względem linii pola magnetycznego. Następnie impulsy pola elektromagnetycznego o częstotliwości rezonansowej powodują ich pobudzenie, a podczas jego zaniku emisję fal radiowych. Sygnały te zostają przetworzone w obraz dwuwymiarowy tkanek prezentowany w skali szarości.

TESTY GENETYCZNE

Pozwalają wykryć mutacje genetyczne. Jeśli Twoja mama miała raka piersi lub jajnika do 50 roku życia, to może mieć on podłoże genetyczne. Ma je 10-30% nowotworów piersi. Odpowiedzialne za ich powstawanie są dwa geny BRCA1 i BRCA2. Jeśli kobieta ma raka piersi i uszkodzony któryś z tych genów, jest dużo większe prawdopodobieństwo, że jej córka może również zachorować. Są badania genetyczne, które to weryfikują. Pacjentki zakwalifikowane do grupy ryzyka ze skierowaniem od genetyka mają możliwość wykonania badania genu BRCA1 w ramach refundacji. Wszystkie inne osoby mogą wykonać badanie w regionalnej onkologicznej poradni genetycznej na własną rękę. Koszt to około 500 zł.

Źródło: zwrotnikRaka.pl